گذري کوتاه بر زندگي حضرت فاطمه زهرا
آفتاب وجود زهراي اطهر - ام ابيها - در آخرين ساعات روز جمعه، بيستم جمادي
الاخري، سال دوم يا پنجم بعثت، از پيغمبر مکرم اسلام و ملکه عرب، خديجه کبري، در شهر مکه طالع گرديد. حضرت فاطمه (عليه السلام) دختري بود که به فرموده پيامبر (عليه السلام) نور وجودش قابل از آفرينش آسمانها و زمين، از نور با عظمت خداوند خلق گرديد و نطفه اش از سيب بهشتي بود هنگام تولد در حالي که نور وجودش خانه هاي مکه را نوراني ساخته بود و بر لب شکر خدا مي کرد پا بر عرصه دنيا نهاد. به شهادت قرآن، او از هر پليدي و عادات زنانه پاک و پاکيزه بود. قابله اش بهترين زنان بودند که پس از تولد، او را طيب و طاهر در قنداقه اي پيچيده و به مادرش تحويل دادند. حضرت فاطمه (عليه السلام) بسيار مورد علاقه پدر بوده و او را بسيار دوست مي داشت و درباره اش مي فرمود: من هر گاه مشتاق بهشت مي شوم فاطمه را مي بوسم. و نيز مي فرمود: فاطمة بعضعة مني... فاطمه (عليه السلام) پاره تن من است. آغاز زندگي حضرت عليه السلام در مکه با محاصره اقتصادي در شعب ابي طالب همراه بود که در پايان اين محاصره، عمر يکي از بهترين کسان حضرت، يعني مادر ايشان خديجه کبري عليها السلام به آخر رسيد. حضرت خديجه با وجود مهر و محبت فراوان نسبت به دختر، به فرمان الهي دار ممر را براي اسکان در دار مستقررها نمود و به سراي آخرت رهسپار شدند. پس از مادر، مهر او در خانه پدر سايه افکنده و بر چهره پدر که از فراق ابوطالب و خديچه و آزار کفار در هم مي شکست گل نشاط و اميد مي کاشت. حضرت فاطمه عليها السلام پس از چند سال زندگي پر مشقت و تحمل مشکلات فراوان در مکه، در سال دهم بعثت به سوي مدينه، شهري که پيغمبر عليه السلام بخاطر در امان ماندن از مشکرين به دستور خداوند هجرت کرده بود، رهسپار شد. حضرت زهرا عليها السلام در اول ذي الحجه، سال دوم هجرت، در حالي که هنوز9 سال از عمر شريفش نگذشته بود به همسري علي عليه السلام که حدود 25 سال داشت در آمد و در 21 محرم سال سوم هجرت که شب زفاف آن حضرت است، زندگاني مشترک خود با علي عليه السلام در روايت آمده است که: جبرئيل امين از سوي پروردگار ماءمور گشت تا در زمين او را به عقد علي عليه السلام که از قبل در آسمانها و در ملکوت اعلي بسته شده بود در آورد. در روايتي ديگر آمده است که اگر علي عليه السلام نبود هيچ يک از خلايق شايستگي همسري براي حضرت فاطمه را نداشتند. ازدواج آنها به فرموده قرآن، تلاقي درياي نبوت و امامت بود و رسول خدا عليه السلام در شب زفاف، بين اين دو دريا نشست و دست فاطمه را در دست علي عليه السلام گذاشت و واسطه تلاقي اين دو درياي عميق و مواج هدايت و ارشاد شد. نيکوترين ثمره اين تلاقي الؤ لؤ و المرجان يعني امام حسن و امام حسين عليه السلام بودند. فاطمه شمع خانه و حلقه وصل رسالت و امامت بود. هم عزيز پدر و هم محبوب همسر بود. 9 سال زندگي زناشوئي او با علي عليه السلام از خاطره هايي است که هيچ وقت از نظر علي مرتضي محو نمي شود. خانه آنها مهد تربيت و کانون عفت و عصمت بود که از اين کانون، فرزنداني همچون امام حسن، امام حسين، حضرت زينب، ام کلثوم عليها السلام بيرون آمدند. فاطمه زهرا عليها السلام داراي زهد و تقوي، فصاحت و بلاغت (نظم و نثر)، صاحب اذکار و صحيفه فاطميه، بزرگ بانويي است که با وجود مهيا بودن امکانات يک زندگي راحت و اشرافي، هرگز به سمتش نرفت و با تبعيت بي چون چرا از پدر تيعني پيغمبر اسلام و وصي او علي مرتضي عليه السلام به مقام سيدة انساء العالمين؛ سرور زنان جهان هستي مفتخر گشت. او باعنائم جنگي و هدايايي که برايش مي رسيد، خود و زندگي اش را زينت نمي داد و تمامي آنها را براي کمک به وضع فقرا و مستمندان خدمت پدر مي فرستاد. فاطمه عليها السلام در خانه شوهر براي پيشبرد زندگي مشترک، همرزم علي عليه السلام به تلاش و کوشش مي پرداخت و با دستهاي پينه بسته آسيا مي کرد و شخصا در آن زمان که نياز بود آب به دوش مي کشيد و از تحمل هيچ و نه زحمتي دريغ نمي فرمود. وقتي که فضه خادمه براي کمک در کارهاي خانه به منزل او آمد، کارها را با او تقسيم نمود و به نوبت، روزي او و روزي فضه به امر خانه مبادرت مي ورزيدند. حضرت فاطمه او و روزي فضه به امر خانه مبادرت مي ورزيدند. حضرت فاطمه عليها السلام هيچ وقت از شوهر تقاضايي نکرد و در علت آن مي فرمود: پدرم به من وصيت کرد که هيچگاه از شوهر تقاضائي نکنم، مبادا که از انجام آن برنيايد. فاطمه عليها السلام يکي از دو رکن امامت، پس ‍ از پيامبر عليه السلام با تمام وجودش به دفاع از حريم ولايت پرداخت و با تحمل مشقات فراوان، سيلي نا محرمان، سرانجام خود و فرزند عزيزش ‍ رادر اين راه ايثار نمود. فاطمه عليها السلام دنيايي از شرم و عاطفه، به قدري محبوب بود که خجالت مي کشيد به شوهرش وصيت کند و حتي فشاري که از در خانه به پلويش رسيده بود، مدتها کتمان کرد و به علي عليه السلام نگفت. سرانجام در سيزدهم جمادي الاولي يا سوم جمادي الاخري سال 11 هجري در سن هجده سالگي، مابين نماز مغرب و عشاء به جوار حق شتافت و به فرموده امام صادق عليه السلام، 75 روز پس از رحلت رسول خدا عليه السلام در اثر فشار روحي و جسمي، علي عليه السلام را تنها گذاشت و به جوار حق شتافت. قبر شريفت در مدينه منوره در سه محل کنار قبر پيامبر عليه السلام قبرستان بقيع، و بين قبر و منبر پيامبر مطاف ملائکه مقرب الهي است. چه خوب سروده است:

زيتونة عم الوري برکاتها 
مشکاة نور الله جل جلاله

فاطمه عليها السلام فانوس نور خداوند عزوجل و زيتوني مي باشد که برکاتش همگان را فرا گرفته است.

لما تنزلت اکثرت کثراتها 
هي قطب دائرة الوجود و نقطة

او قطب دايره هستي و نقطه اي (مرکزي) است که هنگامي که نازل شد کثرت فراوان پيدا کرد.

هي عنصر التوحيد في عرصاتها 
هي احمد الثاني و احمد عصرها

او احمد دوم و ستوده ترين مردم دوران خويش است. او در ميدان يکتاپرستي اصل و اساسي آن است.

شناسنامه حضرت فاطمه
نام: فاطمه عليه السلام، زهراء...
شهرت: سيدة نساء العالمين کنيه: ام ابيها تن اءم الحسن، اءم الحسين و... نام پدر: احمد، محمد... نام مادر: خديجه کبري دختر خويلد تاريخ تولد: 20 جمادي الاخري روز تولد: جمعه محل تولد: مکه مکرمه تاريخ ازدواج: سال دوم هجري در سن 9 سالگي نام همسر: علي بن ابي طالب. فرزندان ذکور: حسن، حسين و محسن فرزندان مؤ نث: زينب و ام کلثوم نام ماماها: چهار زن برگزيده آسيه، مريم، حوا و کلثوم نام پرستاران: ده حورالعمين بهشتي و فرشتگان تاريخ شهادت: 13 جمادي الاولي يا سوم جمادي الاخري محل دفن: مدينه منوره
اسمها، لقبها و کنيه هاي آن حضرت
اسمها: فاطمه، صديقه، مبارکه، طاهره، زکيه، راضيه، مرضيه زهرا، و محدثه
. کنيه ها: کنيه هاي مشهور آن حضرت عبارتند از: ام ابيها. ام النبي ام الحسن، ام الحسين، ام المحسن، ام السبطين،ام الائمه. لقبها: بعضي از لقبها عبارتند از: سيده، انسيه حوراء نوريه، حانيه، کريمه، رحيمه، قانعه، قوامه، عقيله، فهيمه، رئوفه، محرمه، منصوره، جميله، جليله، صابره، شريفه، عفيفه، شهيده، حکيمه، مطهره، عطوفه، زاهده بتول و عذراء [1] .
پدرش محمد مصطفي عليه السلام در خانم انبياء است و در وصفش همين بس، که خداوند درباره اش فرمود: يا احمد لو لاک لما خلقت الافلاک. اي احمدد اگربخاطر تو نبود جهان هستي را نمي آفريدم. او آخرين فرستاده از سفراي الهي،عقل کل و هادي سبيل است. رمز خلقت و آفرينش افلاک و انجم به برکت وجود اوست و در سايه بعثت او نظام اسلامي رشد کرد و بشر به سعادت واقعي رسيد. او مرديپاکدامن و امين مکه بود که خداوند او را بر همه جهانيان بلکه بر همه انبياء و اوصياء برتري داد. مادرش زن سرشناس عرب، خديجه کبري، از خانداني بود که اغلب اعضايش متفکر و صاحب مقامات علمي بودند. خديجه کبري، از خانداني بود که اغلب اعضايش متفکر و صاحب مقامات علمي بودند. خديجه از قبيله قريش، صاحب مال و ثورت بسيار، داراي صفات عالي و در خور نام زکيه، پناه زنان و دختران بي پناه بود. به گونه اي که بدين خاطر ام الاء يتامش؛ مادر يتيمان مي خواندند. او پس از مرگ همسر اول و به قولي همسر دوم به علت ثروت و شهرت و پاکدامني و طهارت، خواستگاراني بسيار داشت ولي به همه آنها پاسخ منفي مي داد، اما چون محمد عليه السلام را فردي امين و راستگو يافته بود و آثار عظيمي از نجابت و عزت در او سراغ داشت، خود به وسيله پيام رساني به او پيشنهاد ازدواج داد و تقاضاي همسري با او را کرد. خديجه به او گفت: اي پسر عم! به خاطر خويشاوندي و نزديکي تو با من و داشتن شرافت، امانت داري، اخلاق خوش و صدق در سخن، به تو رغبت دارم و خواستار ازداوج با تو شده ام. او با مال و ثروت خود از دين محمد حمايت کرد و به جايي رسيد که خداوند به وسيله جبرئيل براي او سلام مي رساند. پيامبر عليه السلام او را بسيار عزيز مي داشت و درباره اش مي فرمود: خديجه دختر خويلد از جمله چهار زني است که به کمال رسيده اند.
برادران و خواهران حضرت
در احوالات فرزندان رسول خدا عليه السلام آمده است: آن حضرت داري سه يا چهار
فرزند پسر و چهار دختر بود. پسران آن حضرت عبارت بودند از: 1- قاسم: قبل از بعثت به دنيا آمد و پيش از بعثت نيز از دنيا رفت و به همين جهت کنيه رسول خدا عليه السلام ابوالقاسم بود. 2- عبدالله: اين فرزند نيز که در کودکي از دنيا رفت، همنام پدر بزرگوار پيغمبر عليه السلام بود. به او طيب هم مي گفتند. 3- ابراهيم: در مدينه متولد شد و پس از يک سال و شش ماه و نبار روايتي پس از يک سال و ده ماه از دينا رفت.
اما دختران پيامبر
1- زينب: دختر بزرگ رسول خدا عليه السلام بود که به عقد پسر خاله اش ‍
ابوالعاص بن ربيع در آمد. از او يک دختر و يک پسر متولد شد که دخترش امامه به وصيت حضرت زهرا عليها السلام به عقد علي عليه السلام در آمد. 2- ام کلثوم: برخي گفته اند: هم نام مادر رسول خدا عليه السلام آمنه بوده، که پيامبر او را به عثمان بن عفان تزويج کرد، ولي قبل از مراسم عروسي از دنيا رفت. 3- رقيه: پس از رسيدن به سن بلوغ، پيامبر عليه السلام او را به عقد عتبة بن ابي لهب در آورد. عتبه به علت دشمني با رسول خدا عليه السلام رقيه را از خانه اش بيرون کرد و پس از مرگ عتبه، رقيه به عقد عثمان بن عفاف در آمد. 4- فاطمه زهرا عليه السلام: نسل رسول خدا عليه السلام از اين دختر است. پس از رسيدن به سن بلوغ به عقد علي عليه السلام در آمد و از اين ازدواج داراي چهار فرزند گرديد. [1] .
شخصي از حسين بن روح - يکي از نواب امام زمان (عجل الله تعالي فرجه الشريف) - پرسيد: رسول خدا عليه السلام چند دختر داشت؟ گفت چهار دختر: پرسيد: کداميک از همه با فضيلت ترند؟ جواب داد: فاطمه عليها السلام پرسيد: با اينکه او از همه فرزندانش کوچکتر بوده و کمتر مصاحبت رسول خدا عليه السلام را درک کرده، چرا او با فضيلت تر است؟ حسين بن روح جواب داد: به سبب دو خصلت که خداي سبحان مخصوص او گردانيده وبد: يکي اينکه او وارث رسول خدا عليه السلام بود و ديگري اينکه نسل رسول خدا عليه السلام از ذريه اوست و خداوند سبحان اينها را به او ارزاني نداشت مگر به خاطر اخلاصي که در نيت داشت. [2] .
فاطمه عليها السلام در رابطه با اخلاص مي فرمايد: من اصعد الي الله خالص عبادته اهبط الله عزوجل اليه افضل مصلحته [3] .
کسي که عبادت خالصانه خود را به سوي خدا فرستد، پرورگار بزرگ ترين مصلحت او را به سوي او خواهد فرستاد.